Is dat de duurzame wereld waar we met dit energie- en klimaatplan naartoe willen?

Gisteren werd op de gemeenteraad het Energie- en Klimaatplan van de gemeente Zandhoven besproken. Hierbij mijn tussenkomst:

Mijn gevoel vanavond is heel dubbel: moet ik blij zijn dat ook Zandhoven een klimaatplan heeft, 30 jaar na het klimaatverdrag van Rio, 7 jaar na de COP in Parijs waar beslist werd om de temperatuurstijging onder de 1,5 graden te houden door de uitstoot van broeikasgassen te stoppen?  Eindelijk! En wat er in staat, is op sommige domeinen inderdaad revolutionair voor Zandhoven. Gelukkig hebben we in onze gemeente een aantal burgers die zelf initiatieven hebben genomen op vlak van energie en biodiversiteit: Zonnewind en Zandhoven Natuurlijk. Een aantal van hun initiatieven zijn hier dan ook opgenomen. Voorbeeld:

- OD 2.4 p 32: We realiseren één extra natuurgroenperk per 1000 inwoners. Daarbij lees ik: "Vandaag zijn er veel perceeltjes, parkjes en perkjes die op een klassieke manier worden beheerd. Kort gemaaid gras met eventueel wat perkplantjes. Door te zorgen dat je minder maait, kan je hier kleine oerwoudjes voor biodiversiteit van maken."  Dit idee is hier heel nieuw. Nog niet zo lang geleden hoorde ik hier: "De ovonde die we zelf onderhouden is toch veel verzorgder dan hetgeen het gewest onderhoudt." Een revolutionaire verandering in het kader van biodiversiteit. Dat is positief! Maar of dat een effect heeft op de uitstoot van koolstofdioxide? Ja, een klein beetje door minder te maaien.

Andere acties zijn al minder duidelijk. Voorbeeld:

- Een sleutelactie bij OD 2.2 p 34: "We beschermen de woonparkgebieden en moedigen bewoners aan tot het behouden van bos en bomen op hun terrein." Ook dat is nieuw, want de voorbije jaren zijn er veel bomen verdwenen in de woonparkgebieden.  Maar welke woorden zijn hier belangrijk? Wordt het nu echt beschermen of een beetje aanmoedigen ? Want aan handhaving willen jullie niet werken.

Er staan positieve zaken in. Maar wat er niet in staat is misschien nog belangrijker!

- Toen de mensen die meewerkten aan het participatietraject met AVANSA voorstelden om meer in te zetten op handhaving en controle, was het antwoord van het college: "Dat gaan we niet in het plan opnemen." Ons college wil enkel optreden wanneer er een klacht binnenkomt van een andere burger. Ons College wil zelf geen verantwoordelijkheid nemen in handhaving, maar kan de 'schuld' voor het optreden bij die andere burger leggen!  Een gelijkaardig antwoord van de schepen was er in de milieuraad van 14 april rond handhaving: "Daar hebben we geen personeel voor. Maar de gemeente wil ook geen vingerwijzende gemeente zijn."  Geen opgestoken vingertje dus. Dat is voor de groenen!  Het zal inderdaad prachtig zijn wanneer we alle inwoners kunnen overtuigen om vrijwillig mee te werken. Maar het gaat hier wel om onze gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de toekomst van de planeet Aarde. We moeten soms, in het belang van de toekomstige generaties, optreden tegen hen die bewust de toekomst op het spel blijven zetten.

- Wat er ook niet in staat: aanzetten tot minder vleesconsumptie, want "de gemeente wil boeren niet in de steek laten. Zij hebben het al moeilijk genoeg" (dixit schepen Van Staeyen tijdens de milieuraad). Ik wil hier gerust bekennen dat ikzelf ook nog steeds te veel vlees consumeer. Soms is veranderen moeilijk. Maar toch moeten wij meewerken aan de omslag. Daarom laten we de boeren nog niet in de steek. Deze gemeente laat de gewone boeren, die voedsel kweken, al jaren in de steek! Alle landbouwgronden worden opgekocht door paardenkwekers en -liefhebbers. Zij hebben meer geld dan boeren. En daarna keurt dit schepencollege alle aanvragen voor paardenstallen, -kwekerijen, manegehallen enzovoorts goed, ook al geeft het ministerie van landbouw negatief advies.  Paardenliefhebbers gaan hier in de Dorp van het Paard vóór boeren!

En zo zijn we benieuwd wat ons college zal doen met de aanvraag die nu loopt voor een nieuwe paardenstal in de Cauwenberglei in Pulle. Vele hectaren landbouwgrond zijn daar opgekocht door een paardenkweker, die nu een stal wil bouwen voor 80 paarden. In een artikel in De Morgen van 1 oktober 2022 over paardenfokkerij in Vlaanderen lezen we: "De rich and famous staan in de rij om zaken te doen met Belgische fokkers", en dat in een gesprek met diezelfde fokker die deze stal wil bouwen. Inderdaad: onze 'landbouwgrond' dient om het speelgoed te kweken voor 'the rich and famous' van over de hele wereld: schatrijke inwoners van Sri Lanka (waar verder grote armoede heerst), oliesjeiks waarvan we nu ook weten dat ze weinig respect hebben voor mensenrechten, de dochter van Bill Gates, en anderen. De rich and famous vliegen de wereld rond met hun privéjets, tot in Zandhoven. "In de Belgische paardenindustrie gaat meer geld om dan in het voetbal", bevestigt de aanvrager. Het is een wereldje waar blijkbaar ook heel wat geld wordt witgewassen, volgens informatie van de Bijzondere Belastinginspectie. Dat er in die wereld schimmig geld omgaat, dat is ons op dit ogenblik duidelijk in Qatar.

Is dat de duurzame wereld waar we met dit energie- en klimaatplan naartoe willen? Waar in een speciale warmtekamer de spieren van de paarden worden opgewarmd, terwijl vele mensen de energie om hun woning minimaal te verwarmen niet meer kunnen betalen? Waar er in de paardenkwekerijen in Zandhoven wel een zwembad is voor de paarden, maar een zwembad voor ónze mensen is onbetaalbaar. Zandhoven is een gemeente met een hart voor paarden. Maar plaats en geld voor sociale woningen voor onze mensen hebben we niet. Er ontbreekt dus nog wat aan ons duurzaam en sociaal energie- en klimaatbeleid.  En welk landbouwbeleid wordt hier ondersteund? Een duurzaam beleid voor plaatselijke voedselproductie? Of een 'landbouwbeleid' waarbij onze gronden dienen als kweekbodem voor het speelgoed van de rijken van deze wereld? Als we de wereld willen redden, zullen er andere keuzes moeten gemaakt worden.

Het is algemeen bekend dat onze vleesconsumptie zware schade toebrengt aan het klimaat. Stimuleren om het vleesgebruik langzaam te verminderen, en ondertussen zorgen dat onze landbouwgrond voor voedselproductie dient, zal onze boeren veel meer ondersteunen dan het huidige paardenbeleid.

- Er staat niets effectief in over het scheiden van rioleringen. Kleine projectjes van ontharding zijn goed. Maar ondertussen blijven massa's regenwater in de gemengde riolering verdwijnen, direct naar het zuiveringsstation (dat op die manier overmatig belast wordt) en naar zee.

- Er staat niets in over de extreme verdroging in Pulle. Dit algemene plan is niet geconcretiseerd naar de plaatselijke situatie. Weet de betreffende schepen nog niet dat in Pulle de verdroging werkelijk rampzalig is?

- De modal shift: blijkbaar werkt ze tot nu toe niet: zie de toenemende files.De stiptheid bij De Lijn is abominabel, als gevolg van jarenlange besparingen. Dat is het jarenlange beleid van N-VA en CD&V. Fietsen van Donkey zijn prima, maar eerst moet er een degelijke busdienst zijn waarop men kan betrouwen.

Besluit: Tevreden dat er eindelijk een klimaatplan is, waar enkele positieve aanzetten in staan (voor een groot deel afkomstig van Zonnewind en Zandhoven Natuurlijk). Maar er is té veel dat er niet in staat. Daarom: onthouding bij dit plan. Hiermee gaat tegen 2030 het mooie Toekomstbeeld dat geschetst wordt bij elk speerpunt, niet bereikt worden.